Ergoterapi Nedir? Ergoterapi anlamlı ve amaçlı aktivitelerle sağlığın ve refahın artırılmasını amaçlayan kişi merkezli bir sağlık mesleğidir. Ergoterapide öncelikli hedef kişinin yaşam kalitesini arttırarak toplumsal hayata katılımını sağlamaktır. Zihinsel, fiziksel, duyusal, sosyal alanlarda problem yaşayan kişilere uygulanır. Her yaştaki birey ergoterapiste danışabilir. Ergoterapinin uygulama alanları geriatri, pediatri, psikiyatri, toplum temelli rehabilitasyon, bilişsel ve mesleki ergoterapi olarak sıralanabilir. Ergoterapistlerin en çok çalıştığı alanlardan biri olan pediatride ise, -Disleksi, -Down sendromu, -Otizm, -Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, -Zeka geriliği, -Serebral palsi gibi tanı gruplarıyla , -Günlük yaşam aktivitelerinin düzenlenmesi, -İnce ve kaba motor becerilerin geliştirilmesi, -Duyu bütünleme, -Bilişsel ve sosyal becerilerin geliştirilmesi gibi amaçlarla çalışır. Duyu Bütünleme Nedir? Vücudumuzdan ve çevreden alınan duyu bilgisinin anlamlandırılarak buna uygun davranış oluşturmaya duyu bütünleme denir. Duyu bütünleme bozukluğu ise duyusal bilgilerin beyinde doğru şekilde entegre ve organize edilemediği durumlarda ortaya çıkar. Bunun sonucunda gelişimde, bilgiyi işlemlemede, davranışta ve günlük yaşam aktivitelerinde bazı güçlükler ortaya çıkar. Duyu bütünleme terapisinde amaç danışanın uyaranları rahatlıkla tolere edebilir olmasını sağlamaktır. Terapi başında danışan değerlendirilir ve hangi alanda ne şekilde sorun yaşadığı tespit edilir. Elde edilen bilgiler sonucunda da her danışanın ihtiyacına uygun duyusal ortam terapist tarafından danışana sunulur. Aile bu sürecin önemli bir parçasıdır. Aileye çocuğun ihtiyaçları ve bu ihtiyaçlara yönelik ev programı açıklanır. Duyu bütünleme terapisinde terapistler sadece 5 duyu ile değil 8 duyu ile çalışırlar. Bunlar vestibuler, proprioseptif, interoseptif, taktil, işitsel, tat ve görseldir.
Piramidin en temelinde duyularımız yer alır. Duyularımız iyi işlemez ya da hassasiyetler olursa üst basamaklara çıkmak zorlaşır. Temel ne kadar sağlam olursa üst basamaklara çıkmak o kadar kolay olacaktır.
Vestibüler Duyu Nedir?Vestibüler duyu, iç kulaktaki reseptörler aracılığıyla yerçekimi kuvvetinden gelen uyarıları alarak dik mi, yatay mı yoksa hareketli mi olduğumuzu farketmemizi sağlar. Vücudumuzun en baskın ve en önemli duyusudur. Vestibüler duyuyu denge ve hareket hissi olarak tanımlayabiliriz. Bu duyumuz sayesinde yürürken, koşarken, ayakta dururken, otururken ya da aktiviteleri yaparken dengemizi koruyabiliriz ve hareketlerimizi düzenleyebiliriz. Vestibüler Duyu ProblemleriMotor becerilerde gerilik (İnce motor, kaba motor)Çok sık düşmekHarekete karşı aşırı temkinli olmakYükseklik korkusuSallanmak, dönmek gibi aktivitelerden kaçınmak ya da tam tersi sürekli kendi etrafında dönmek, bilinçsizce sallanmakBebekken yüzükoyun pozisyondan, kucaklanmaktan kaçınmakDikkat dağınıklıklarıTırmanma, zıplama, koşma gibi aktivitelerde aşırı risk alma ya da bu tam tersi bu aktivitelerden kaçınmakW oturuşunu tercih etmekProprioseptif Duyu Nedir?Proprioseptif duyu, vücudumuzun pozisyonu ve hareketlerimiz hakkındaki gerekli bilgiyi beynimize veren duyu sistemidir. Kısaca vücut farkındalığı hissimiz olarak tanımlanabilir.Reseptörleri kaslarda, eklemlerde, tendon ve fasyalarda bulunur.- Kaslarımızın ne kadar ve ne hızla kasılıp gevşediği,- Hareketin hızı,- Vücudumuzdaki organların pozisyonu,- Zamanlamamızın nasıl olduğu,- Kaslarımızın aktivite sırasında ne kadar kasılıp gevşeyeceği hakkında bilgi verir.Örneğin proprioseptif duyu sayesinde bir cisme ne kadar kuvvet uygulayacağımızı biliriz.Proprioseptif Duyu ProblemleriGüçsüz, dayanıksız olmakOyuncakları kırmaya meyilli olmakYazı yazarken çok bastırarak ya da silik yazmakEtraftaki cisimlere, duvara bilerek çarpmakKendini yüksek yerlerden atmakTırnak yemekYorgana sıkıca sarılmaktan, ağır yorganlardan hoşlanmakPostural bozukluk Taktil Duyu Nedir?Taktil duyu dokunma duyusu demektir.Reseptörleri deridir. Vücudun en erken gelişmiş duyusudur.Dokunduğumuz cismin sert, yumuşak, sıcak, soğuk, pürüzlü, pürüzsüz olduğunu bu duyumuz sayesinde algılarız.Hafif dokunma, derin basınç, deride oluşan gerilmeler, titreşim, hareket, sıcaklık ve acıyı taktil duyu reseptörleriyle algılanır.Taktil Duyu ProblemleriDiğer insanlara çok yakın olduğunda hırçın ya da ürkek olmaYüzüne dokunulduğunda, yıkandığında aşırı tepki vermeDokunulan yeri ovmaSaçların taranması, yıkanması, kesilmesine aşırı tepki vermeFiziksel acı veren deneyimlere aşırı tepki vermeTırnaklarının kesilmesine aşırı tepki vermeBeslenme problemleriÇimde, kumda çıplak ayakla yürümeyi, denize girmeyi reddederKum, parmak boyası, yapıştırıcı, çamur, oyun hamuru oynamayı reddeder.Çok şiddetli olmadıkça dokunmayı hissedememeYüzünde yiyecek olduğunu, burnunun aktığını anlayamamaGördüğü her şeye dokunmak istemeTanımadığı insanlara bile dokunmak isteme Görsel Duyu ProblemleriSık sık gözleri ovuşturma, kırpmaParlak ışıktan, güneş ışığından uzak durmaHareket eden obje ve insanlardan rahatsız olmaSürekli ışıklı, parlayıp sönen oyuncakları tercih etmeİşitsel Duyu ProblemleriŞimşek, yangın alarmı, siren, balon patlaması gibi ani sesler ile strese girerYüksek sesler ile strese girer kulağını kapatırMüzik aletleri gibi yüksek ses çıkaran nesnelerin yanına giderSesli oyuncakları tercih ederTat ve Koku Duyu ProblemleriObjeleri sürekli koklayarak incelemeBirçok kişinin farketmediği kokulardan rahatsız olmaAşırı tatlı, acı ya da ekşi besinleri tercih etmeBeslenme problemleri
